Saturday 30 December 2023

අධ්‍යාපන ක්‍ෂේත්‍රය, ‘ජීවන ක්‍ෂේම භුමිය’ වූයේ අහම්බයෙනි.

ප විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනය අවසන් කරන කාලය (1963), වනවිට රටෙහි නිදහස් අධ්‍යාපනයේ මහඟු ප්‍රතිඵල ඉතා මැනවින් දකින්නට ලැබුණු වකවාණුවකි. ඒ සමගම ‘සැමට ම විද්‍යාව’ යන නව සංකල්පයද රටෙහි ප්‍රචලිත වෙමින් පැවතින. 1956 වසරේ රාජ්‍ය භාෂා පෙරළියෙන් පසු, උසස් අධ්‍යාපනය ස්වභාෂා වලින් දිය යුතුය යන මතවාදයද රටෙහි ගොඩ නැගෙමින් පැවතුණි. මේ සමගම පාසල්වල හය වන ශ්‍රේණියේ සිට ඉහලට සෑම ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවකටම සමෝධානික විද්‍යාව (integrated science)  ඉගැන්වීමේ දීප ව්‍යාප්ත වැඩ සටහනක්ද ආරම්භ විය.  මේ නිසා රජයේ පාසල්වල, විශේෂයෙන්ම මධ්‍ය විද්‍යාලවල සේවය සඳහා,  තදබල විද්‍යා ගුරු ඉල්ලුමක් තිබුණි. 


කොළඹ ප්‍රධාන විදුහල් හැරෙන විට, උසස් පෙළ විද්‍යා පන්ති පැවැත්වූයේ මධ්‍ය විද්‍යාල අතලොස්සක පමණකි. ඒ කාලයේ, පේරාදෙණියේ  ශ්‍රී  ලංකා විශ්ව විද්‍යාලයය පමණක් රටෙහි ස්ථාපිත කර තිබුණු බැවින්, විද්‍යා උපාධි පාඨමාලාව තිබුණේ, විශ්ව විද්‍යාලයයේ කොළඹ මණ්ඩපයේ පමණකි. මේ නිසා වසරකට පිටවන විද්‍යා සහ  ගණිත උපාධිධාරීන් සංඛ්‍යාව 50 කට වඩා වැඩි නොවීය. මෙයින්ද පාසැල් වල ඉගැන්වීම සඳහා යොමු වූයේ ඉතාමත් සීමිත සංඛ්‍යාවකි. එබැවින් වර් ෂයේ   මාර් තු, අප්‍රියෙල් මාස වල, උපාධි විභාග අවසන් වන විට, රටෙහි ප්‍රධාන විදුහල්වල සමහර විදුහල්පතිවරු, විශ්ව විද්‍යාලයට පැමිණ, උපාධි පාඨමාලා අවසන් කරන්නෝ  තම පාසැල්වල ගුරුවරු ලෙස බඳවා ගැනීමට  කැමති කරවා ගැනීම පිණිස මහත් වෙරක් දැරූහ.

විශ්ව විද්‍යාලයයේ අපට වඩා වසරක් පහලින් සිටි, ගාල්ලේ  ආනන්ද මගේ මිතුරෙක් විය. (ඔහු පසුව රජයේ ප්‍රධාන රස පරීක්ෂක තනතුර හෙබවීය.) ඔහුගේ  ඥාතියෙකු,  දකුණේ මධ්‍ය විද්‍යාලයක විදුහල්පති වරයා විය. අපට විභාග අවසන් වූ දිනයේම විශ්ව විද්‍යාලයට පැමිණ සිටි එම ඥාති විදුහල්පතිවරයාට, ඔහුගේ විදුහලේ ගුරු පත්වීමක් සඳහා,  ආනන්ද මා හඳුන්වා දුන්නේය. ගුරු පත්වීමක් සඳහා යාමට මා අදි මදි කළත්, ඔහු මාගේ ලිපිනය, උපන් දින වැනි තොරතුරු ලබා ගත්තේය.

 විභාගය  අවසන් වී ගෙදර ගොස් සතියකින් පමණ, මට එම යෝජිත විදුහලට ගුරු පත්වීමක් ලැබුණි. මගේ තවත් හිතවතෙකුටද එම විදුහලටම  පත්වීමක්  ලැබී ඇති බව පසුව දැනගතිමි. මම  දෙගිඩියාවෙන් සිට, වෙනත් රැකියාවක්‌ ලබාගන්නා තුරුවත් ගුරු පත්වීම සඳහා යාමට තීරණය කළෙමි.

නියමිත දිනට කලින් දිනයේ විදුහලට ගියෙමි. ඒ වන විටත් මගේ අනික් මිතුරා එහි ගොස් සිටියේය. විදුහලේ ශිෂ්‍ය නිවාසයේ ගුරු කාමරයක් අප දෙදෙනා වෙනුවෙන් වෙන්කර තිබුණි.

පසුදින උදයේ ශිෂ්‍ය නිවාසය භාර ගුරු මහතාද සමග, අපි විදුහල්පති  කාර් යාලයයට ගියෙමු. ඒ වන විටත් පැමිණ සිටි විදුහල්පතිතුමා, අප සාදරයෙන් පිළිගත්තේය. එදින උදය රැස්වීමේ දී අප දෙදෙනා  සිසුනට හඳුන්වා දුන් විදුහල්පති තුමා, උසස් පෙළ විද්‍යා පන්ති ඉදිරියට ගෙනයාම සඳහා අවශ්‍ය සියලු පහසුකම් සම්පූර්ණ වී ඇති බව ප්‍රකාශ කළේය. මට ‘උගුලකට හසුවූවා’ වැනි හැඟීමක් ඇතිවිය.

විදුහල්පති තුමාම, අප විද්‍යාගාරය වෙත කැඳවාගෙන ගොස්, සිසු සිසුවියන් විසි දෙනෙකු පමණ සිටි අපොස උසස් පෙළ (විද්‍යා) පන්තියට අප දෙදෙනා නැවත හඳුන්වා දුන්නේය.

අප දෙදෙනා එදිනම ඉගැන්වීම ආරම්භ කළෙමු. උසස් පෙළ පන්ති සඳහා, සත්ත්ව විද්‍යාව සහ උද්භිද විද්‍යාව  කාල ඡේද  අට බැගින්ද, සාමාන්‍ය පෙළ පන්ති තුනක රසායන විද්‍යාව කාල ඡේද පහළොවක්ද මට පවරා තිබුණි.


ඉගැන්වීම එතරම් අපහසු නොවුවත් සිංහලෙන් ඉගැන්වීම සඳහා පාඨ ග්‍රන්ථ හිඟය සහ පාරිභාෂික වචන නොමැතිවීම මහත් ගැටළුවක් විය. බොහෝ වචන ශබ්ද කෝෂ වලද නොවීය.

විභාග සඳහා සූදානම් වන සිසුන් සිටින  පන්තිවල ඉගැන්වීම අපට මහත් අභියෝගයක් විය. ඉගැන්වීම සඳහා උපදෙසක් ලබාගැනීමට ගුරු උපදේශක වරුද එකළ නොවීය. ඉගැන්වීම සඳහා අවශ්‍ය සටහන් ඉංග්‍රීසියෙන් සකස් කර, කෙසේ හෝ  සිංහලට පරිවර් තනය කරගැනීමට සිදුවිය. බොහෝ දිනවල මධ්‍යම රාත්‍රිය වන තුරුද අප දෙදෙනා ඉගැන්වීම සදහා සූදානම් වූවෙමු. සිසුන් සියලු දෙනාම දක්ෂයින් වූ නිසා සිතට සතුටක්ද දැනිණ.

මේ අතර, ගැසට් පත්‍රයේ සහ පුවත් පත්වල පළකර තිබුණු පුරප්පාඩු  සහ වෙනත් රැකියා සඳහා අප නිතර අයදුම් පත් යැවීමු. සම්මුඛ පරීකෂණයකට යාම සඳහා නිවාඩු ඉල්ලූ  විටක විදුහල්පති තුමා මේ  බව දැනගත්තේය. ඔහු එයට අකමැති බවද ඉඟියෙන්  මෙන් දන්වා, එම රැකියා වල ඇති නොයෙකුත් අඩු ලුහුඬු කම් කියා අප පසු බෑමට ලක් කළේය.  ‘උගුලකට හසුවූවාක්’ මෙන්  මට මුලදී  ඇතිවූ හැඟීම මේ නිසා තවදුරටත්  තහවුරු විය.

මාස කිහිපයක් ගතවිය. අපගේ උපාධි ප්‍රතිඵල පිටවිය. අප දෙදෙනාම සමත් වී ඇත. භෞතික විද්‍යා විෂයයන් හැදෑරු මගේ මිතුරා දෙවන පෙළ සාමාර් ථයක් ලබා තිබුණි.

උසස් පෙළ පන්තියේ සිසුන් සංඛ්‍යාවද ටිකින් ටික වැඩි වන්නට විය. අප විදුහලට පැමිණ මාස පහකට  පමණ පසු, මාගේ කාමර සගයාට අලුතින් පිහිටුවන ලද කොළඹ ග්‍රහලෝකාගාරයේ දේශකයකු වශයෙන් පත්වීමක් ලැබුණි.  ඔහු විදුහලෙන් ගිය පසු, පන්තිවල වැඩ තරමක් අඩාළ විය. මටද  මහත් උදාසීන ගතියක් දැණින. ශිෂ්‍ය නිවාසයේම සිටි මගේ පන්තිවලම  සිටි දක්ෂ සිසුන් කිහිප දෙනාගේ පාඩම් වල ගැටළු සඳහා සවස් කාලයේදී උදව් කිරීමට අවස්ථාවක් ලැබීම පමණක් මට මහත් අස්වැසිල්ලක් විය.

උසස් පෙළ සත්ත්ව විද්‍යාව සඳහා, සත්ත්ව විච්ඡේදන රාශියක් කිරීම එකළ අවශ්‍යතාවයකි. විශ්ව විද්‍යාල ප්‍රවේශ විභාගයේදී, සත්ත්ව විච්ඡේදන ප්‍රායෝගික පරීක්ෂණයක්ද පවත්වනු ලැබීය. විෂයය නිර් දේශයේ තිබුණු ගැඩවිලා, කැරපොත්තා, මැඩියා, මෝරා  සහ මීයා යන සතුන්ගේ  පද්ධති කිහිපයක් විච්ඡේදනය කිරීම එකළ  අනිවාර් ය ප්‍රායෝගික අවශ්‍යතාවයක් විය. මා බොහෝ විට සවස් කාලයේ සිසුන් සමග විද්‍යාගාරයට ගොස් සත්ත්ව විච්ඡේදන කිරීම් හෝ විද්‍යාගාරය ක්‍රමාණුකූලව සකස් කිරීම් වැනි දේ කළෙමි.

එක්‌ දිනක සිසුවෙක් සාමාන්‍ය ප්‍රමාණයට වඩා විශාල මැඩියෙකු (ගෙම්බෙකු)  අල්ලාගෙන මට පෙන්වීය. එම මැඩියා ප්‍රමාණයෙන් විශාල නිසා, කංකාල පද්ධතිය ආදර් ශයක් (skeletal specimen) ලෙස සකස් කිරීමට යෝග්‍ය එකක් බව මට සිතාගත හැකිවිය. අපගේ විශ්ව විද්‍යාල ආචාර් ය වරයෙක් එක්තරා දේශනයකදී කංකාල දර් ශක සකස් කිරීම පිළිබඳව කරනලද විස්තරය මාගේ මතකයට නැගුණි. ඒ ශිෂ්‍යයා විසින් ගෙනෙන ලද මැඩියාගේ කංකාලය,      ආදර් ශයක් ලෙස සකස් කරමු යයි මම සිසුනට යෝජනා කළෙමි. ඔවුන් එයට එක හඬින් කැමති විය. අපි එදින සවසට විද්‍යාගාරයේදී එම ව්‍යාපෘතිය කිරීමට අවශ්‍ය සියලු දේ සූදානම් කළෙමු.

විද්‍යාව ඉගැන්වීම සඳහා සඳහා ආධුනිකයින් වූ අපහට බොහෝ ගුරුහරුකම් විස්තර කර තිබුණු  ‘UNESCO’ විද්‍යා ගුරු අත්පොත ප්‍රායෝගික වැඩ සඳහා ඉතාමත්  ප්‍රයෝජනවත් වූ මග පෙන්වන්නක් විය. මෙම පොතෙහි  මෙවැනි සත්ත්ව කංකාල සකස් කිරීම පිළිබඳවද පැහැදිලි උපදෙස් ලබාදී තිබිණ.

මෙම උපදෙස් අනුව,  ක්ලෝරෝෆෝම් කර නිර් වින්දනය කරණ ලද ගෙම්බා, විශාල බීකරයක  5% පොටෑසියම් හයිඩ්රොක්සයිඩ් ද්‍රාවණයක දමා,  අප විසින් පැය භාගයක් පමණ වේලාවක් බන්සන් දාහකයක ආධාරයෙන් තම්බන ලදී. සිසුන්ට මෙන්ම මටද, මෙය නවතම අත්දැකීමක් විය. ඔවුන්ටද මෙහි කිසිම අප්‍රිය භාවයක් නොවීය. පැය භාගයක් පමණ තම්බන විට, ගෙම්බාගේ මාංශ පේශි සහ අභ්‍යන්තර කොටස් දියවී ගොස් කංකාල කොටස් පමණක් ඉතිරිවී තිබිණ. පෙරණයකින් පෙරා, කංකාල කොටස් වෙන්කර, හොඳින් සෝදා ටික වේලාවක් වේලෙන්නට තබා ලෑලි කෑල්ලක සවි කළ සිහින් කම්බි ආකෘති අධාරකයක, කංකාලයේ කොටස්  සවි කිරීමට පටන් ගතිමු. ගෙම්බාගේ පාදවල අස්ථි පමණක් වෙන්වී තිබුණු නිසා, අපගේ  කාර් යය පහසු විය. පාදවල වෙන්වූ කොටස්ද පොතෙහි තිබුණු රූප සටහන් ආශ්‍රීතව කෘතීම ලාටු වර් ගයකින් ඇලවීමට සිසුවෝ යුහුසුලු වුහ.

විද්‍යාගාරය පිහිටා තිබුණේ විදුහලට අවතීර් ණ වන පාර අසලමය. අපගේ ප්‍රායෝගික කටයුත්ත කරගෙන යමින් සිටින විට, ඒ පාරේ විදුහලේ කාර් යාලය දෙසට යමින් තිබුණු මෝටර් රථයක්‌ විද්‍යාගාරය ඉදිරිපිට නතර කර, එහි සිටි  කෙනෙකු අප සිටි දෙසට පැමිණියේය. සිසුනට තම කාර් යයේ නිරත වීමට ඉඩ හැර, මම ඉදිරියට ගොස් ආ පුද්ගලයා ගැන විපරම් කළෙමි. ඔහු මෝටර් රථයේ රියැදුරා  බව පැවසුවේය. ඔහු ආපසු වාහනයට ගොස් ටික වේලාවකට පසු, ඒ මෝටර් රථයේ පැමිණි අමුත්තාද  විද්‍යාගාරය දෙසට පැමිණෙනු දුටිමි. අප කළ ප්‍රායෝගික වැඩය දිගටම කරගෙන ගියෙමු. ජාතික ඇඳුම සහ කර වැසූ කබායක් හැඳ, ඇස් කන්නාඩි යුගලක්ද පැළඳ    සිටි ඔහු ප්‍රතාපවත් පෙනුමක් ඇති කෙනෙකු විය. ඔහු පළාතේ මන්ත්‍රී තුමාදැයි සිසුහු සැක කළහ. මම ඔහු නොහැඳින්නෙමි. විද්‍යාගාරය තුළට පැමිණි ඔහු,

“මොකද මේ ළමයි අවේලාවේ ‘ලැබ්’ එකේ කරන්නේ” කියා තරමක් උස්  හඬින් ඇසීය.    

ඉදිරියට ගිය මා “මම මෙහෙ ගුරුවරයෙක්. ළමයිත් එක්ක ප්‍රැක්ටිකල් එකක් කරනවා” යයි කීවෙමි.

“ආෆ්ටර් ස්කූල්, මේ කරන  ප්‍රැක්ටිකල් වැඩ  මොනවාද?” 


කියා තරමක් තර් ජනයක  ලීලාවෙන් ඇසූ අමුත්තා මේසය වෙත පැමිණ සිසුන් කරන කාර් යය දෙසස තුෂ්නිම්භුතව බලා සිට, සිසුන් විසින් භාවිත කරමින් තිබුණු  ‘UNESCO’ අත්පොතද පෙරලා බැලීය.

පොතෙහි අප විසින් පෙරළාගෙන  තිබුණු  ‘Mounting of animal skeletons ........’ යන පිටුව ඔහු ටික දුරක් කියවන විට, මෙම අමුත්තා කිසිසේත් මන්ත්‍රී වරයා නොවිය හැකි බවත් විද්‍යා අධ්‍යාපනය ගැන අවබෝධයක් තිබෙන කෙනෙකු බව  අපට ඒත්තු ගැන්විණ. 


ඔහු පොතෙහි පෙරවදන ලියා තිබුණු පිටුව පෙරළා, එය අවසානයේ ඇති   නමට ඇඟිල්ල තබා පෙන්වා, 

“මෙයා හඳුනනවාදැයි මගෙන් ඇසීය”.

ඒ නම ජිනපාල අලස්, නියෝජ්‍ය අධ්‍යාපන අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් ලෙස සඳහන්  විය.

“‘මම දන්නේ නැහැ” මම  අවංකවම කීවෙමි.

“කමක් නැහැ. දැන් ඒ පුද්ගලයා ඔබ ළඟමයි ඉන්නේ”  “ඒ මම,...මමත් ඉස්සර කෙමිස්ට්‍රි ටීචර්  කෙනෙක්”. කී අමුත්තා,


“මොකක්ද ළමයි එක්ක කරන වැඩේ ?” යයි මගෙන් ඇසීය.


මම සියල්ල මුල සිට ඔහුට විස්තර කළෙමි. ලමයින්ගෙන්ද ප්‍රශ්න කිහිපයක්ම ඇසු ඔහු,


“අපූරු වැඩක්නේ. විද්‍යා අධ්‍යාපන නිලධාරි වරයෙකු ලෙස අවුරුදු දහයක් විතර සේවය කර ඇති මම මෙතෙක් කලකට ඉස්කෝලෙක ගුරුවරයෙක් මෙහෙම වැඩක් කරනවා දැක්කාමයි.”


කී අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් වරයා, ස්ටුල් එකක් ඇදගෙන සිසුන් සමග හිඳ  ගත්තේය. සිසුන් නැගිටින්නට සැරසෙන විට ඔහු එය වැලක්වීය. ටික වේලාවක් මා හා සිසුන් සමග සුහදව කතාකළ අධ්‍යක්ෂක ජනරාල් තුමා, වාහනයේ සිටි රියදුරුට කතාකර හෙමිහිට යමක්‌ කීවේය. ආපසු ගිය රියැදුරු ලිපි ගොනුවක් රැගෙන පැමිණියේය. එහි පිටු පෙරලූ  ඔහු,  මැද පිටුවක් ප්‍රවේශමෙන් නවා, සීරුවෙන් කඩා, ගොනුවෙන් වෙන්කර  මා අත තැබීය.

මට මෙය මහත් ගැටළුවක් විය. මා දෙස ටික වෙලාවක් බලාසිටි ඔහු.

“ඔය අලුත්ම ගැසට් එකේ පිටුවක්. ඔය තනතුර සඳහා ඉල්ලුම් පත්‍රයක් යවන්න” යයි කීවේය.

“සර්, මම වෙන ජොබ් එකකට යන්නට බලාපොරොත්තු ........”                                         


මට වාක්‍යය සම්පූර්ණ කිරීමට ඉඩක් නොතබා,

“අපට ඕනෑ දැනුම ලබාදෙන ගුරුවරු. අඩු වයසෙන් ඔබට ඔය තනතුර ලැබුණොත් අධ්‍යාපනයේ ඉහලටම යන්නට පුළුවන්” කියා මා අස්වැසීය.

මම ඔහුට ස්තුති කළෙමි.

ගැසට් නිවේදනයේ වූයේ රජයේ ජේෂ්ඨ විදුහල් වල ගුරුවරු සඳහා ප්‍රදානය කරනු ලබන, දෙවන ශ්‍රේණියේ සීමිත විශේෂ තනතුරු (විද්‍යා) (Grade ii Special Posts)  සඳහා තෝරා ගැනීම පිලිබඳ දැන්වීමයි.

අපට ස්තුති කළ අමුත්තා නික්ම ගියේය.

අපි  කරමින් සිටි වැදගත් කාර් යය මැනැවින් සම්පූර් ණ කළෙමු.

හදිසියේ හමුවූ අමුත්තා පිළිබඳව, පසුවදා ගුරු මණ්ඩලයේ අනිකුත් අය සමග කී විට, ඔවුන්  කවුරුත් පුදුම වූහ.

දෙවන ශ්‍රේණියේ විශේෂ තනතුරු පිලිබඳව අනිත් ගුරුවරු විවිධ මත පළ කළහ. ඒ බොහෝ අදහස් සෘණාත්මක ඒවා විය.

එක් ජේෂ්ඨ ගුරුවරයෙක් පමණක්,

 “දෙවන ශ්‍රේණියේ විශේෂ තනතුරු වල මූලික වැටුප දැන් ඔබ ලබන වැටුප වගේ දෙගුණයක් විතර වෙනවා. මම හිතන්නේ ලැබුණොත් ලොකු වාසියක්. අවුරුදු විස්සක් උපාධි ගුරුවරයෙකු ලෙස සේවය කරලත්, මම තවම ඒ වැටුප් තලයේ අසලට වත්  ඇවිත් නැහැ.” 

කී විට මට තරමක සහනයක් දැනුණි.

සති දෙකක් පමණ අවිනිශ්චිත භාවයකින් සිටි මම, අයදුම් පත් භාරගන්නා අවසාන දිනයේදී , මාගේ අයදුම් පත ලියා පදිංචි තැපෑලෙන් තැපැල් කළෙමි.

ඊට සති දෙකකට පසු, අධ්‍යාපන අමාත්‍යංශයේ සම්මුඛ පරීක්ෂණයක් සඳහා මට කැඳවීමක් ලැබිණ. නවක ගුරුවරයෙකු වූ මට සම්මුඛ පරීක්ෂණයේදී කීමට අධ්‍යාපනය ගැන වැඩි යමක් තිබුණේ නැත. මා විදුහල් ශිෂ්‍ය නිවාසයේම නතරවී සිටින නිසා,  නේවාසික ශිෂ්‍යත්වධාරී දක්ෂ සිසුන්ට සවස් කාලයේදී පාඩම් වලට උදව් කරන බවත්, අමතර ප්‍රායෝගික වැඩ සඳහා මග පෙන්වන බවත් ප්‍රකාශ කළ හැකි විය. මට කීමට තිබුණේ එපමණකි. 


එදා විදුහලේදී හදිසියේ හමුවූ අමුත්තාත් සම්මුඛ පරීක්ෂණ මණ්ඩලයේ සිටියේය. ඔහු මා දැක ඇති බවක්වත් ඇඟවූයේ නැත. ඔහු මගෙන් කිසිවක් ප්‍රශ්න කළේද නැත.

තවත් සති  කිහිපයකට පසු විදුහල්පති මගින්, මට ලැබුණු ලිපියකින්, මා දෙවන ශ්‍රේණියේ විශේෂ (විද්‍යා) තනතුරක් සඳහා තෝරාගත් බව දන්වා, සේවය ස්ථිර කිරීමෙන් පසුව නව වැටුප් තලයේ පිහිටුවන බවත් සඳහන් කර තිබුණි. මා කෙසේ හෝ ‘උගුලට ’ හසු වූ බව තේරුම් ගැනීමට මෙම ලිපිය ප්‍රමාණවත් විය.

මාස කිහිපයකට පසු, මා ගුරු සේවයේ ස්ථිර කර, දෙවන ශ්‍රේණියේ  විශේෂ (විද්‍යා) තනතුරෙහි පිහිටවූ බවත්, එයට අදාළ නව වැටුප් තලයේ පිහිටවූ බවත්  දන්වා, අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයෙන්  ලිපියක් ලැබිණ. ගුරු මණ්ඩලයේ සිටි ලාබාලම ගුරුවරයා වූ මගේ නම, විද්‍යාලයයේ වැටුප් ලේඛනයේ, අනු පිළිවෙලට  අංක 3 යටතේ  සටහන් කර ඇති බවද  පසුව දැන ගතිමි. මුලදී ‘උගුලකට හසුවූවා’ සේ සිතුවත්, අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රය ආර් ථික වශයෙන් ඉස්තරම්ම එකක් නොවූවත් සමාජයීය වශයෙන්, පිළිගැනීමක් ඇති තෘප්තිමත් භාවයක් උදාකර ගතහැකි මාහැඟි අංශයක් බව කළකට පසු අව බෝධ කර ගතිමි.  මේ ආකාරයට අධ්‍යාපනය මාගේ ස්ථිර රැකියා ක්ෂේත්‍රය බවට පත් වූයේ, අවංකවම  සේවයට කැපවී කටයුතු කළ නිසා විය හැකිය. 

වසර  කිහිපයකට පසු මට  විද්‍යා අධ්‍යාපන නිලධාරි වරයෙකු ලෙස අධ්‍යාපන පරිපාලන සේවයට සම්බන්ධ වී කටයුතු කිරීමට අවස්ථාව ලැබිණ. මේ ආකාරයට අධ්‍යාපන ක්ෂේත්‍රය, ජීවිත කතරේ ක්ෂේම භූමියක්  කරගැනීමට හැකිවූ බව සාදරයෙන් සිහිපත් කරමි. විද්‍යා අධ්‍යාපන කටයුතු  සඳහා අප දිරි ගන්වා නිසි මගට යොමු කළ, ජිනපාල අලස් මැතිතුමා සදා අමරණිය, අද්විතීය  යුග පුරුෂයෙකි. මෙය එතුමාට උපහාරයක්ම වේවා !


Saturday 23 December 2023

තංගවේලු සර්

 

(මා ඉතාමත් කැමත්ත  දැක්වූ ගුරුවරයෙකි) 


 කාලයේ මා ඉගෙනීම කළේ ප්‍රදේශයේ තිබුණු උසස්ම විදුහල වන මතුගම මධ්‍ය විද්‍යාලයේය. ඒ 1953 වසරේදීය. පසු කාලයේදී, නිදහස් අධ්‍යාපනයේ පියාගේ නමින් එම විදුහල ආචාර් ය . සී.ඩබ්ලිව්.ඩබ්ලිව්. කන්නන්ගර මධ්‍ය විද්‍යාලය ලෙස නම් කරන ලදී. මේ විස්තර කරන සිද්ධිය සිදුවන කාලයේ මා සිටියේ  අටවන  ශ්‍රේණියේය. එවකට එම ශ්‍රේණිය නම් කරන ලද්දේ ෆෝම් 3’  (Form 3) ලෙසටය. හයවන ශ්‍රේණිය ෆෝම් 1’ (Form 1) විය. සාමාන්‍ය පෙළ සීනියර් ස්කූල් සර් ටිෆිකට්‘ (SSC) පන්තිය වූ අතර උසස් පෙළ හැඳින්වුයේ හයර් ස්කූල් සර් ටිෆිකට්සහ යු ඊ’ (HSC and UE) පන්තිය යන නමිනි.


අප ඉගෙන ගත්තේ ඉංග්‍රීසි මාධ්‍යයෙනි. ලීවීම, කියවීම, කතාබහ ආදී සියල්ලම ඉංග්‍රීසියෙනි. අපට සිටි ගුරුවරුද ඉංග්‍රීසි ව්‍යක්තව දන්නා අය වුහ. මේ කිසිවෙකු  දැනට ජීවතුන් අතර නැත. අපගේ ගුරුවරු බොහෝ දෙනෙක් දමිළ ජාතිකයින් වූ අතර පන්තියේද දමිළ සිසුන් කිහිප දෙනෙක් සිටියහ. එම සිසුන් සියලු දෙනාම විදුහල කිට්ටුව තිබුණු සෙන්ට් ජෝජ් වත්තේ වැඩකළ දමිළ සේවකයින්ගේ දරුවන්ය. අප කිසි කෙනෙකු අතර ජාති භේදයක් හෝ පන්ති භේදයක් නොවීය.


අපට  ෆෝම් 3’ පන්තියේ ගණිතය ඉගැන්වූයේ තංගවේලු නම් දමිළ ගුරුවරයෙකි. ඔහුගේ ගම්  පළාත අපි නොදත්තෙමු. ඔහු ඉතාමත් දක්ෂ ගුරුවරයෙකු වූ අතර තරමක් කම්මැලි කෙනෙක් ලෙසද ප්‍රසිද්ධය. 


එකළ වීජ ගණිතය සඳහා අප භාවිත කළේ  H.S.Hall කතුවරයාගේ A School Algebra නමැති පිටු 600 කින් පමණ  යුක්ත සෑම ගණිත සංකල්ප පාඩමක් සමගම සිය ගණනක් අභ්‍යාස සහිත ගණිත පොතකි. මෙම අභ්‍යාස වල නිවැරදි පිළිතුරු පොතෙහි අවසානයේ වෙනම තිබුණි. පන්ත්යේ අභ්‍යාසයක් දුන් විට ඒවායේ පිළිතුරු පොතෙන් බැලීම අපට තහනම් විය. 


විනාඩි 40 ක පමණ ගණිත පාඩමෙන් විනාඩි 20 ක් පමණ ඉතාමත් හොඳින් උගන්වන ඔහු පන්තියට, පොතෙන් ගණන් 20 ක අභ්‍යාසයක් දී ඉතිරි කාලය මේසයට හිස තබාගෙන ගොරව ගොරවා නිදාගනියි. විනාඩි 15 කට පමණ පසු අවදි වන ඔහු පන්තියට මෙසේ ආමන්ත්‍රණය කරයි.


මේ කතාබහ සියල්ල ඉංග්‍රීසියෙන් වුවත් සිංහලෙන් ලිවීම යෝග්‍ය යයි සිතුවෙමි. එදින අපට ගණිත ගැටළු විසඳීම සඳහා පොතෙහි ඇති ගණනය කිරීම් විස්සක්  සහිත අභ්‍යාසයක් ලැබුණි.

මඳ නින්දකට වැටි සිටි තංගවේලු සර් අවදිවී,


ළමා …යි…….. දැන් වැඩ නවත්වන්.....න.....


“මම අද දීපු අභ්‍යාසයේ ගණන් වලට හරි උත්තර මම දැන් කියවනවා. ඒවා රතු පැන්සලෙන් හරි වැරදි ලකුණු කර ගන්න.


අප එම කාර් යය අවසන් කළ  පසු ඔහු තවත් අමතක නොවන  දෙයක් කරයි.


දැන් අභ්‍යාසයේ සියල්ලටම හරි උත්තර ලැබුණු අය අත් උස්සන්න.


අපේ පන්තියේ සිටි සියලු දෙනාම වාගේ පහේ ශිෂ්‍යත්ව ධාරීන්ය.  පන්තියේ බොහෝ අය හරි උත්තර ලබාගනිති. ඒ කාලයේ කිසිම ශිෂ්‍යයෙකු බොරු කීමට හෝ කිරීමට  යොමු වූයේ ද  නැත.


“දැන් සියල්ලම නිවැරදි ඒ සියලු දෙනාම අභ්‍යාසයට යටින් වම පැත්තට වෙන්නට රතු පැන්සලෙන් වෙරි ගුඩ්කියා ලියාගන්න”.


ඒ සමගම ඔහු එම වචන අකුරෙන් අකුර කියවයි . වී ඊ ආර් වයි  - වෙරිජී ඩබල් ඕ ඩී - ගුඩ්”. 


 “වී කැපිටල්, ජී කැපිටල්”. “දැන් එයට යටින් කෙටි ඉරක් අඳින්න” 


ඊළඟට උත්තර පහලොවක්  හරි අය ගුඩ්කියා ලියාගන්න. අමතක කරන්න එපා, ජී  කැපිටල්”.


අනිත් අය කී දෙනෙක් ඉන්නවාද?. ඒ අය කිසි දෙයක් ලියන්න එපා”.


ඊට පසු ඔහු තවත් හාස්‍ය ජනක දෙයක් කරයි.


දැන් කවුරුත් අභ්‍යාසයට යටින් මගේ අත්සන දමාගන්න” 


මෙසේ කියන ඔහු පුටුවේ වාඩිවී සිටිමින්ම දිගාවී කළු ලෑල්ලේ කොනක ලොකුවට ඔහුගේ අත්සන ලියයි. ලියන ගමන්ම ශබ්ද නගා කියවයි.


කැපිටල් සී ඩොට්, කැපිටල් ටී(C.T)   සීටී, .........  “සීතංගවේලු

ඊට යටින් අද දිනය දමාගන්න


පන්තියේ කව්රුත් රතු පැන්සලෙන් තංගවේලු සර් ගේ  අත්සන ඔහු කී ආකාරයට යොදා,   දිනය දමා ගනිති.


මෙම සත්‍ය සිද්ධිය අදට නම් නොගැලපෙන හාස්‍යයට ලක්වන දෙයක් වනු ඇත. එසේ වුවත් මා දකින ආකාරයට ඔහු ගණිත පාඩමේදී, ඉගැන්වීම, අභ්‍යාසයක් කරවීම, ලකුණු කිරීමඇගයීම යන අවශ්‍ය ඉගැන්වීමට අදාළ සියල්ලම අවසන් කර  තිබේ.


මේ වකවානුවේදී පන්තියක  සිසුන් විසිපහකට වඩා සිටියේ නැත. එසේම ගුරු ගෝල සම්බන්ධයද දැනට වඩා වැඩිය. සිසුන්ද පෞද්ගලික ඉගැන්වීම් ගැන දන්නේවත් නැත. උත්තර හරි වැරදි බැලීමේදී රතු පැන්සලයක් යොදා ගත්තේ ඒ කාලයේ බෝල් පොයින්ට්පෑන් නොතිබුණු නිසාය. ඒ කාලයේ අප භාවිත කළ වටිනාම පාට පැන්සල වුයේ එක පැත්තක් රතු පැහැයෙන්  සහ අනික් කොනෙහි නිල්  පැහැයෙන්ද  ලියවෙන අටපට්ටම් පැන්සල් විශේෂයකි.


ගණිතය  පිළිබඳව තංගවේලු සර් ගෙන් ඉගෙන ගැනීමට ලැබුණු  ගණිත කර්  ම සහ කෙටි ක්‍රම නිසා අපට ගණිතය ඉතාමත් ප්‍රිය ජනක විෂයයක්ම විය. ඊට වසර දෙකකට පසු   SSC විභාගයේදී   අප බොහෝ දෙනෙකුට ගණිත විෂයය සඳහා විශිෂ්ඨ සාමාර් ථ  ලබා ගැනීමට හැකි විය.


Friday 15 December 2023

අමතක වීම පිලිබඳ සිත සසල කරණ කතාවක්......

මෙය දශක හයකට පමණ ඉහතදී, මා ගුරුවරයෙකු ලෙස සේවය කළ මධ්‍ය විද්‍යාලයයක දී වූ සිද්ධියකි. එම විද්‍යාලයය ක්‍රීඩා පාසලක් ලෙසටද ප්‍රසිද්ධියක් ඉසිලීය. 

ඒ කාළයේ අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශය මගින් පිරිනමන ලද ක්‍රීඩා ශිෂ්‍යත්ව ලබාගත් ගම්බද පාසල්වල ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවන් රාශියක් ක්‍රීඩා පාසල් වලට ඇතුළත් වී නේවාසිකව සිට ක්‍රීඩා පුහුණුව ලැබිය. මේ නිසා මෙම විශේෂ මධ්‍ය විද්‍යාල වල ගුරු මණ්ඩලයේ ක්‍රීඩා උපදේශක ගුරුවරුද කිහිප දෙනෙක් සිටියහ. ක්‍රීඩා පුහුණුව ලබන ශිෂ්‍යත්වධාරීන් සමගම ක්‍රීඩා කරන අනිකුත් සිසුන්ද රාශියක් සිටි නිසා පාසල් වේලාවෙන් පසුවද  නොයෙකුත් ක්‍රීඩා පුහුණුවීම් වල යෙදෙන ශිෂ්‍ය  ශිෂ්‍යාවන්ගෙන් ක්‍රීඩා පිටිය පිරී ගියේය. ක්‍රීඩා කටයුතු භාර ගුරු මහත්මා මහත්මින්ට අමතරව  ගුරු මණ්ඩලයේ සෑහෙන පිරිසක්ද සවසට පැමිණ බැඩ්මින්ටන්, ටේබල් ටෙනිස් වැනි ක්‍රීඩාවල නිරත වුහ..


විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනය අවසන් කිරීමත් සමගම මාහට  මෙම විදුහලේ විද්‍යා ගුරුවරයෙකු ලෙස ගුරු පත්වීමක් ලැබිණ. විද්‍යාලයයේ ශිෂ්‍ය නිවාසය භාරව සිටි ජේෂ්ඨ ක්‍රීඩා උපදේශක වරයෙකු වූ, ආරියපාල මහතාගේ ඉල්ලීම පරිදි මටද නතරවීම සඳහා ශිෂ්‍ය නිවාසයේම කාමරයක්  ලබාගත හැකිවිය. ශිෂ්‍ය නිවාසයේම නේවාසිකව සිටි නිසා මමද   දිනපතාම වාගේ පාසැල් කාලයෙන් පසු සවස් වරුවේ බැඩ්මින්ටන් ක්‍රීඩා කිරීම සඳහා ක්‍රීඩා පිටියට පැමිණීමට පුරුදු වූයෙමි.


නිතරම සිනහමුසු මුහුණින් යුක්තව කාගේත් සිත් දිනාගෙන සිටි ආරියපාල මහතාට කවුරුත් ආමන්ත්‍රණය කළේ ආරි යහ කෙටි නමින්ය.  ජේෂ්ඨ ශිෂ්‍ය භට කණ්ඩායමද භාරව කටයුතු කළ  අතිශයින් විනය ගරුක ගුරුවරයෙකු වූ ආරි, නිතරම ඒ බව ක්‍රියාවෙන්ම ඔප්පු කළේය. ක්‍රීඩා කිරිමට සෑම අතින්ම ඔබින ඇඳුම කට්ටලයකින් සැරසී ක්‍රීඩා පිටියට පැමිණීම ඔහුගේ විශේෂත්වයකි. එය නිරතුරුවම  ඉතාමත් පිරිසිදු සුදු ඇඳුම් කට්ටලයක් විය. මෙසේ පැමිණීම ඔහු හැඳින්වුයේ ‘army discipline’ ලෙසටය. ගුරු මණ්ඩලයේ බොහෝ අය බැඩ්මින්ටන් ක්‍රීඩාවට විශේෂ කැමැත්තක් දක්වන  නිසාත් එකල එය ජනප්‍රිය ක්‍රීඩාවක්ව ව තිබුණු නිසාත්, ඔවුන් අතර සුහද තරඟ මාලාවක් පැවැත්වීමට එම ක්‍රීඩා කටයුතු භාර ගුරු මහතා යෝජනා කළේය. මෙයට කවුරුත් කැමති වුහ. මාස කිහිපයක් තිස්සේ  මූලික තරඟ පවත්වා  අවසාන, මිශ්‍ර යුගල තරඟය පැවැත්වීමට දින නියම කර ගන්නා ලදී. 


තරඟයේ අවසාන වටයට  තේරී ආ, ආරි සහ තවත් ගුරු මහත්මියක්, එක්‌ යුගලයක් වූ අතර මා සහ තවත්  ගුරු මහත්මියක් ප්‍රතිවාදීන් වුහ. බැඩ්මින්ටන් ක්‍රීඩා කටයුතු භාර ගුරු මහතා විසින් එදින පස්වරු 3.30 ට අවසාන තරඟය ආරම්භ කිරීමට සියල්ල සුදානම් කර තිබිණ.


පස්වරු තුන පමණ විට මා තරඟය සඳහා සුදානම් වී,  ආරිගේ  කාමරයට ගිය විට ඔහු පුවත් පතක්  කියවමින් සිටියේය. ඔහුට කෙසේ හෝ තරඟය පිළිබඳව සම්පුර්ණයෙන්ම අමතක වී ගොස් ඇති බව මට දැනුණි. මා ඒ බව මතක් කළ විට මහත් කලබලයට පත්වූ  වූ ඔහු,


‘හානේ!...... මට ඒක අමතක උනා නේ..... කීයටද පටන් ගන්නේ? හතරට නේද?’කියා ඇසිය.


‘හතරට නෙමෙයි. තුනහමාරට. තව විනාඩි විස්සකට වැඩිය නැහැ. ඔය අමතක වීම අමුතු දෙයක් නෙමෙයිනේ ’ මම කීවෙමි. 

ඔහුගේ අමතකවීම්  මීට ඉහතදීද කිහිප වරක්ම මා  නිරීක්ෂණය කර තිබිණ.


ඔහු ඉක්මනට සුදානම් විය.


අවසාන වටයට තේරුණු  දෙපිලක් අතර තරඟයක් නිසා, කවදත් කඩවසම් ලෙස ඇඳුම් අඳින ඔහු, එදින වඩාත් පිළිවෙලක් සහිත,   සුදු කොට කලිසමක් සහ සුදු ටී ෂර් ට්  එකක් හැඳ, සුදු සපත්තු කුට්ටමක්ද දා ගත්තේය.


ක්‍රීඩාව ආරම්භ කිරීමට තව විනාඩි දහයකට වඩා නොමැති නිසා අපි ඉක්‌මණටම පිටත් වීමු.


දොර වසා යතුරු දමා මා සමග ටික දුරක් ගිය ආරි,


‘ආ... හරි වැඩේනෙ! .....  මට එක දෙයක් අමතක උනා.’ කියමින් 


කලිසම් සාක්කුව අතගා  බලා 

   

‘ලේන්සුව අමතක උනානේ’ කියා නතර විය.


‘දැන් හොඳටම පරක්කුයි. ලේන්සුව ඕනෑ නැහැ. ඔන්න ඔහේ යමු’ කියා මම ඔහුගේ අතින් ඇද්දෙමි.


‘බෑ...... බෑ........ දාඩිය දානවා ලේන්සුව නැතුවම බැහැ කියමින් ඔහු කාමරයට යාමට ආපසු හැරුණේය.


‘එහෙනම්, මම හෙමිහිට යන්නම්. ඉක්මන් කරලා එන්න. නැත්නම් අර මිනිස්සුන්ගෙන් බැනුම් අහන්නට වෙයි.’  කි මම  ඉදිරියට ගියෙමි.


කාමරයට ගිය ආරි ඉක්මණටම ආපසු පැමිණියෙන් අප දෙදෙනාම එක විට ක්‍රීඩා පිටියට පිවිසියෙමු.


නියමිත වෙලාවට ක්‍රීඩාව  ආරම්භ විය. 

තරඟය ඉතා උණුසුම් ස්වභාවයක් ගත්තේය. ගුරුවරුන් අතර තරඟයක් නිසා එය බැලීමට ශිෂ්‍ය ශිෂ්‍යාවෝ ද රාශියක්ද එකතු වුහ.


ක්‍රීඩාව ඉතා උණුසුම් තත්ත්වයක් ගෙන තිබියදී, ආරිගේ කලිසමේ දකුණු පසින් යම්කිසි දෙයක් ගලාගොස් ඔහුගේ කකුල දිගේ වැගිරෙන බව මම දුටුවෙමි.  ටිකකට තරඟය නතර කිරීමට තීරක වරයාට සඥාවක් දුන් මම  ආරි වෙත ගොස් ඒ බව ඔහුට රහසින් කීවෙමි.


ඔහු එතෙක්‌ එය දැක නොතිබුණි. පාත්වී තම පාදය දෙස බැලූ ඔහු


කලිසමේ එම ප්‍රදේශය එක අතකින් වසා ගනිමින් මා සමග මඳක් ඉවතට යාමට සැරසිණ.


ක්‍රීඩාව නරඹමින් සිටි අයට මෙය මහත් කුතුහලයකි. අප සමග ක්‍රීඩා කළ ගුරු මහත්මියන් දෙදෙනාද රහසින් යමක්‌ කොඳුරමින් පිටියහ. ඒ වන විට ඒ වැගිරෙන ද්‍රව්‍යය ඔහුගේ දණහිස් වලින් පහලටත් ගලායමින් තිබුණි. යම්කිසි නොසිතු විරු දෙයක් සිදුවී ඇති බව තේරුම් ගත් කාන්තා ක්‍රීඩිකාවන් දෙදෙනා මඳක් පැත්තකට විය.


කර කියා ගත හැකි කිසිවක් නොවුයෙන් මම වැගිරෙන ද්‍රව්‍යය හොඳින් පරික්ෂා කලෙමි. ඒ බිත්තර සාරු බව ප්‍රත්‍යක්ෂ කර ඔහුගේ සිහිය අවදි කළෙමි. වහාම සාක්කුවට අත දැමු ආරී බිඳී ගිය බිත්තරයක කටු එලියට ගත්තේය.


මහත් ලජ්ජාවට පත්වූ ආරි ‘මම කලබලේට මේසය උඩ තිබුණු ලේන්සුව වෙනුවට සාක්කුවේ දමාගෙන තියෙන්නේ බිත්තරයක්නේ.’ කියමින් කෑගැසිය.


නැවත මගේ කනට කෙඳුරු ආරි 

‘ඔක්කොටම වැඩිය මගේ කලිසම් සාක්කුවේ පොඩි හිලක් තියෙනවානේ . ඒක තමයි මේකේ ලොකුම පරහට හිටියේ.’ කීවේය.


මට කේන්තියත් සමග ආ සිනහව නතර කර ගැනීමට නොහැකි විය


“Clean suit. Hole in the pocket’  ඒ මදිවට “Army discipline”  මට ඉබේටම කියැවිණ.


‘මම යනවා..... මම යනවා ......’ කියමින් ක්‍රීඩාව අතහැර දැමු  ඔහු, කාමරය වෙත දුවන්නට විය.

රැස්වී සිටි පිරිස පිළිගත්තත් නොගත්තත්  සිදුවී ඇති දෙය ඔවුනට නොවලහා පැහැදිලි කිරීමට  මම උත්සාහ ගත්තෙමි.


බැඩ්මින්ටන් තරඟය දින නියමයක් නොමැතිව කල් දමන ලදී.

.......................................................................

ශිෂ්‍ය නිවාසයේ සිසුන්ගේ ආහාර වේල් සඳහා මිලදී ගනු ලබන බිත්තර සියල්ලම එකවර කුස්සියේ ගබඩා කාමරයට නොදමා ශිෂ්‍ය නිවාස පාලකවරයාගේ කාමරයේ තබාගැනීම සිරිතක් වශයෙන් කරන ලදී. එදින ඔහු කලබලයෙන් මෙන්ම  හෝ ඔහුගේ හුරු පුරුදු චිත්ත ස්වභාවය නිසාම ලේන්සුව වෙනුවට බිත්තරයක් සාක්කුවේ දමා ගන්නට ඇතැයි සිතිය හැකිය.


කරුණාවෙන් සලකන්න:

මගේ හිතවත් මිතුරාගේ මෙම ගති ලක්ෂණය විස්තර කළේ ඔහුට අපහාස කිරීමට හෝ ඔහු හෙලාදැකීම පිණිස නම් නොවේ. මෙවැනි සුවිශේෂී ලක්ෂණ සහිත අය අප අතර බොහෝ සිටින බව පෙන්වීමට පමණක් කරනු ලබන සටහනකි මෙය.  මෙම සත්‍ය සිද්ධීන් වල නම් ගම් උචිත පරිදි යොදන ලද ව්‍යාජ ඒවා වේ. මා මිත්‍ර ආරි දැනට  වසර දහයකට පමණ ඉහතදී අභාවප්‍රාප්ත විය.