Tuesday 22 September 2020

විශ්‍රාමය යළි පිබිදීමක් කරගත හැකිද ?

වයස හැට පසුවීම නිසා  හෝ සේවයෙන්  විශ්‍රාම ලැබූ පසු,  ඔබට  යළිත්  සුන්දර ජීවිතයක් ආරම්භ කළ හැකිද? 

එසේ කළ හැකිය.


එහෙත්  එය සැලසුම් කරගැනීම ඔබගේ කාර්ය භාරයයි. බොහෝ අයට වයස්ගත වනවිට විවිධ සිත් තැවුල් වලට මුහුණ දීමට සිදුවේ. සෞඛ්‍ය තත්ත්වය  පිරිහීම සහ  අනාරක්ෂිත භාවය පිලිබඳ සිතිවිල්ල   මෙයට ප්‍රධාන වේ. එසේම “හිටියා වැඩියයි” තමන්ම සිතන වැඩිහිටියන්ට  ඔවුන්ගේ අදහස් උදහස් වලට නිසි ප්‍රතිචාර නොලැබීමද සිත්  තැවුල් වලට හේතුවක් විය හැකිය. එහෙත් මෙවැනි සිතිවිලි ගැන උපේක්ෂාවෙන් බලා  තමන්ගේ තරුණ කාලයත්, අද සමාජයත් අතර ඇති පරම්පරා පරතරය (generation gap)  සහ විශේෂයෙන්ම තාක්ෂණ දැනුම් පරතරය (technological gap)  නිසා තමන්ට ඇතිවන සීමාකාරී සාධක අමතක කළ යුතු වේ. මෙහිදී, ‘නොවෙනස් වන එකම දේ, වෙනස් වීම’ බව  මෙනෙහි කරමින් ජීවිතය ගැන  ධර්මානුකුලව තේරුම් ගනිමින් ඒවායේ  හරයන්   කෙරෙහි දැඩි අවධානයක් යොමු කර සැනසුම් සුවයක් ලබාගත  හැකිය.


කෙනෙකුට වයස හැට පැනීමෙන් පසුව හෝ විශ්‍රාම ගැනීමෙන් පසුව, ප්‍රසන්න දිවි පෙවෙතක් ගත කරමින් සතුටින් සිටීම  සඳහා අනුගමනය කළහැකි  පිවිසුමක්  මෙසේ සටහන් කරමි. 


  1. “මම වයස්ගත කෙනෙකු වෙමි” යයි කිසිවිටක කියන්නට හෝ සිතන්නට එපා! 


ඕනෑම කෙනෙකුගේ  ‘වයස’ අවස්ථා තුනක්  ලෙස හඳුනාගත හැකිය. මේවා නම්: ජෛවීය වයස, කාලානුක්‍රම වයස සහ මානසික වයස වේ.

ජෛවීය වයස: කෙනෙකුගේ උපතේ සිට මරණය දක්වා, බොහෝ පෞද්ගලික ලියකියවිලි වල සටහන් වන වයසයි. මේ ගැන අපට කිසිම පාලනයක් නොමැත.

කාලානුක්‍රම වයස: නිගමනය වනුයේ කෙනෙකුගේ සෞඛ්‍ය තත්වය, පෝෂණය, ව්‍යායාම් ලැබීම, ප්‍රසන්න භාවය සහ යහපත් සහ ගැලපෙන ජීවිත ක්‍රියාකාරකම් මත වේ. මෙය අපට ධනාත්මකව සැලසුම් කර ගත හැකිය.

මානසික වයස:  මෙය නිර්ණය වනුයේ තමන්  කෙතරම් වයස් ගත දැයි ඔබ සිතන ආකාරයටය. ධනාත්මක සිතුවිලි, ක්‍රියාකාරී දිවි පෙවෙත, ශුභවාදී ආකල්ප ආදිය මගින් මානසික වයස බොහෝ දුරට ආපසු හරවා ගත හැකිය. 


  1. ඔබගේ සෞඛ්‍යය සඳහා  ප්‍රමුඛතාව දීම. 


ඔබ ඔබගේ දරු මුණුපුරන් හට ආදරයක් සහ ලැදියාවක් දක්වන්නේ නම්, ඔවුන් සමග සහයෝගයෙන් කටයුතු කළ යුතු වේ. මෙසේ කිරීම පිණිස,  ඔබගේ යහපත්  සෞඛ්‍ය තත්ත්වයට  ප්‍රමුඛතාව දිය යුතුය. එවිට, ඔබ ඔවුනට ‘බරක්’ නොවනු ඇත. 

මේ ආකාරයට  ඔබ ඔවුන්ගේ ප්‍රිය මනාප සුමිතුරෙකු / සුමිතුරියක විය යුතුය. මෙසේ කිරීම සඳහා 

කලට වේලාවට වෛද්‍ය උපදෙස් ගැනීම, වෛද්‍ය පිළිවෙත් අනුගමනය කිරීම සහ නිර්දේශිත ඖෂධ නියමිත ආකාරයට  නොකඩවා ගතයුතුය.

හැකියාවක් ඇතොත් සෞඛ්‍ය රක්ෂණයකටද  දායක වන්න.  


  1. මිල මුදල් ගැන සැලකිලිමත් වීම 


ජීවිතයේ  මූලික අවශ්‍යතා සපුරාගැනීම පිණිසත්, සෞඛ්‍ය සම්පන්නව ජීවත් වීම සඳහාත්, පවුලේ ගෞරවය රැක ගනිමින් සුරක්ෂිත භාවයද ළඟාකර ගැනීමට මිල මුදල් අවශ්‍යය.  

හරි හම්බ කරන කාලයේ ලැබෙන තම ආදායමෙන් කොටසක් ඉතිරි කළ යුතුය. බෞද්ධ දර්ශනයේ (සිඟාලෝවාද සූත්‍රයේ)    දැක්වෙන පරිදි, කෙනෙකු තම ආදායමෙන් හතරෙන් කොටසක්වත්  අනාගතය සඳහා ඉතිරි කිරීම නුවණට හුරුය.  

කිසිමවිටක ඔබගේ හැකියාව සහ සීමාව ඉක්මවා වියදම් නොකරන්න.

ඔබ රැකබලා ගැනීම සඳහා ඔබගේ දරුවන් ඉදිරිපත්වන්නේ නම් එය මහත් ආශීර්වාදයකි. 

එසේ වුවත්, ඔබගේ අවශ්‍යතා සඳහා ඉතිරි කරගත් මිල මුදල් තිබිම  එයට  මහත් පිළිසරණක් වන්නේය.

ඉතිරි කළ මුදල් තිබීම  භාග්‍යයක් වුවත්, එය යම්කිසි සීමාවක තබා ගැනීමෙන්, වයස්ගත වීමේදී ඇතිවන  අවශ්‍යතා සඳහා නොමසුරුව මුදල් වියදම් කළ හැකිය. 


  1. ටිකෙන් ටික  බැඳීම් වලින්  අත්මිදීම.


දරු, මුනුපුරු. මිනිපිරියෝ ඔබට මහත් සැනසුමක් ගෙන දෙන අය වෙති. ඔව්හු තවමත් දිවිමග ආරම්භයේ හෝ එහි මඳ  දුරක් ගිය අය වෙති. 

ඔවුනට ඔබගේ සෙනෙහස මෙන්ම, ඔබටද ඔවුන්ගේ සෙනෙහස අවශ්‍යය. 

එහෙත් දිවිමග අවසාන ඉසව්වේ සිටින ඔබ, එම සෙනෙහස බැඳීමක් කර නොගැනීමට උත්සාහ කළ යුතුවේ.

ඔබ වයස මුහුකුරා ගොස් සිටියද,  නවීන ලෝකයේ බොහෝ දේ ඔවුහු  ඔබට වඩා දනිති. මේ නිසා ඔවුන් සමග අනවශ්‍ය වාද විවාද වලට පෙළඹීම නොමනා දෙයකි. 

සමහරවිට ආචාර ධර්ම වැනි අදහස් වලින් ඔබ ඉදිරියෙන් සිට දිනුම ලබාගත හැකිය. එහෙත් ඒ මගින් සබඳතා ව්‍යාකූලත්වයක් ඇතිවන්නේ නම් එය ඔබට පාඩුවකි.

මේ නිසා සෙනෙහස උපරිමයෙන් දීමට සහ ලබාගැනීමට උත්සාහ කරන්න. 


  1. ඔබට ඉතිරිව ඇති කාලය ඉතා අගනේය.


උදාවන සෑම දිනයක්ම අලුත් දිනයක් ලෙස සිතන්න.

“ඊයේ අවලංගු චෙක් පතකි. අද අත්පිට මුදල්ය. හෙට පොරොන්දු මුදලක් පමණකි” මෙම පාඨයේ අර්ථය අනුව සිතන්න.

එසේම,“ඊයේ ඉතිහාසගතය.  හෙට අභිරහසකි. සත්‍යය අද පමණකි.”  මෙම යථාර්ථයද මෙනෙහි කරන්න. 

තමන්ගේ යල්පැනගිය ජයග්‍රහණ  ගැන උදම්  අනමින් අනාගතය පුරෝකථනය කිරීමෙන් වලකින්න.

දිවිමගෙහි සිදුවන වෙනස් වීම් ‘සත්‍යය’ බව පමණක් මෙනෙහි කරමින් එයට අනුකූලතාවය දක්වන්න.


  1. සමාජයේ නව නැඹුරුව සහ දැක්ම ගැන සංවේදී වීම.  

 

නව තාක්ෂණයේ මහිමයෙන් ලොවපුරා මිනිස් ජීවන රටා සහ චින්තනය විවිධ ආකාරයට වෙනස්  වෙමින් පවතී. ‘වෙනස්වීම’ සදාකාලික ධර්මතාවයකි.

මෙය වැඩිහිටි අපට පිටුදැකිය නොහැකිය. අපටද වෙනස්වන තාලයට ‘නැටීමට’ සිදුවේ.

වෙනස් වීමේ ප්‍රසන්න දෙයට හිස නමමින් සතුටු වීමට උත්සාහ කරමු.

අප දරු මුණුපුරන් නව තාක්ෂණයේ ප්‍රවීණ හරඹ කරුවන් වී තිබීම ගැන අපගේ ප්‍රසාදය පළකරමු.


  1. ආත්මාර්ථකාමී බවෙන් මිදීම.


මිනිසා ස්වභාවයෙන්ම ආත්මාර්ථ සිතුවිලි සහිත කෙනෙකි. අපට දියුණුව සඳහා අතහිත දුන් අය කෙරෙහි භක්තියක් තිබිය යුතු බව සත්‍යයකි. කෙනෙකුට  උපකාරයක් කිරීමෙන් මානසික තෘප්තියක් ලබනු විනා ප්‍රති උපකාරය බලාපොරොත්තු  නොවිය යුතුය. 

ජීවිතයේ සැන්දෑ සමයේදී වුවද, ඔබගේ අත්දැකීම් සහ ලබා ඇති පුහුණුව උපයෝගී කරගනිමින් ඉතාමත් සරල මට්ටමේ හෝ පරෝපකාර කළ හැකිය.

මේ සඳහා ස්වේච්ඡාවෙන් කළ හැකි බොහෝ කටයුතු හඳුනාගත හැකිය. 



  1. වැරදි සිදුවී ඇතොත් ඒවාට සමාව දී අමතක කිරීම. 


ඉවසීම උතුම් මිනිස් ගතියකි. අපට පහසුවෙන්ම මෙම ගුණාංගය වැඩිදියුණු කර ගත හැකිය. කෙනෙකුගේ දුර්වලතාවයක් නිසා ඔබට සිත් තැවුලක් සිදුවී ඇත්නම් සමාව දී එය අමතක කළ හැකිය.

එවැනි සිත් තැවුල් යළි යළිත් මෙනෙහි කිරීමෙන් ඇතිවන පීඩාව නිසා හටගන්නා දුක්ඛ දෝමනස්ස අපගේ සෞඛ්‍යයටද අහිතකරය. ඒවා මුලිනුපුටා දැමිය යුතුය. 

එවැනි යටගිය සිද්ධි සහමුලින්ම අමතක කර සමාධිය භජනය කරමු.


  1. අන්තිම කැමැත්ත සැලසුම් කිරීම 


විශාල වශයෙන් දේපළ සහ මිල මුදල් හිමිකම් ඇති අයට මෙය ගැටළුවක් විය හැකිය. බොහෝ විට දේපළ නිසා අයිතිකරුගේ වියෝවෙන් පසුව පවුලේ අඬදබර සහ නොසන්සුන් කම් ඇති විය හැකිය. මේ නිසා ඒ පිළිබඳව සාධාරණ තීරණ ගෙන තිබීම  නුවණට හුරුය. 

මෙසේ කර තිබීමෙන් දරු මල්ලන් හට පසුව සුදුස්සක් කළ හැකිවේ. 

පවුලේ අය අතර  සාමය රැඳී පැවතීමට මෙම ක්‍රමය වැඩදායකය.


  1. අවසන් ගමනට බිය නොවීම.


මෙලොව උපත ලැබූ  සෑම සත්ත්වයෙකුටම මරණය නියතය. සෑම කෙනෙකුටම කර්මානුරූපව ලැබුණු ආයුෂ ප්‍රමාණයක් තිබේ. 

දශක හයක් හතක් ආයුෂ  විඳි ඔබ වාසනාවන්තයෙකි.

මේ නිසා කවදා හෝ එළඹෙන අවසන් ගමනට බිය නොවන්න.

ඔබගේ කලත්‍රයා හෝ දරු මල්ලන්ට වියෝව දරා ගැනීම අපහසු විය හැකිය.

ඔබට ඔවුන් හැර යාමට සිදුවූවත්, ඔවුන්ද තම තමන්ගේ  දිවි ගමන ඉදිරියට ගෙන යා යුතුය.

වියෝ දුක කලක් පැවත, කෙමෙන් තුනිවී යයි.

භෞතික ලෝකයේ කිසිවක් සදාකාලික නොවේ. මෙම සත්‍යය මෙනෙහි කර ගනිමු.


අන් අයගේ පිළිසරණ අවමවූ ජීවිතයක් ගතකර, වේදනාවෙන් තොර මරණයක්  ලැබීම, වාසනාවකි.


  

(ඉන්දියානු සිවිල් සේවයේ යෙදී සිට, වසර 104 ක් ආයු විඳ,  2018 වසරේදී අභාවප්‍රාප්ත වූ   V. K. Rao විසින් රචිත Aging gracefully කෘතිය ඇසුරෙනි.) 

 

 


Tuesday 15 September 2020

එම්බල මිනිසාණෙනි ! ඔබ මාගේ අමුත්තා මිස මාගේ ස්වාමියා නොවේ. ! “Man ! You are my Guest! Not my Master!”

2020 වර්ෂය ආරම්භ වූයේ මුළු ලොවටම මහත් බියකරු ආපදාවක් ගෙන දෙමින්ය. Corona යන නමින් හැඳින්වූ වයිරසය මෙම ව්‍යසනයේ මූලාරම්භයයි. මහජන චීන සමූහාණ්ඩුවේ, හුබෙයි Hubei ප්‍රාන්තයේ, වුහාන් Wuhan නම් ජනාකීර්ණ නගරයේ ආරම්භ වූයේයයි සැකකරන, මෙම මාරක වයිරසය නිසා මේ වන විට (2020 සැප්තැම්බර්) බිලියන අටක් පමණ වන ලෝක ජනගහනයෙන් ලක්ෂ අටක් පමණ ජීවිතක්ෂයට පත්වී තිබේ. මෙතරම් දරුණු මිනිස් සමූල ඝාතනයකට මුල පිරූ වයිරසයට නමක් යෙදීමද මත භේද රාශියකට තුඩු දී ඇත.

ආරම්භයේදී මෙම වයිරසය හැඳින්වුයේ ‘වුහාන් වයිරසය’ (Wuhan virus) යන නමින්ය. මෙසේ නම් කිරීම ගැන චීනයේ අප්‍රසාදයක් මතුවීම නිසාත්, එය කොරෝනා (Corona) ගණයේ නව වයිරසයක් බැවින්ද, දෙවනුව, එය ‘නව කොරෝනා වයිරසය 2019’ (Novel corona virus 2019) ලෙස නම්කරනු ලැබීය. නැවතත් එම නම වෙනස් කර ‘කොවිඩ් 19 වයිරසය’ (COVID-19 virus) ලෙස හැඳින්වීම ජාත්‍යන්තර වශයෙන් පිළිගන්නා ලදී. මෙම නාමයෙහි CO - ‘කොරෝනා’ වචනය සඳහාත්, VI - ‘වයිරසය’ යන වචනය සඳහාත් D- ‘දෙසැම්බර්’ මාසය ඇඟවීම සඳහාත් 19 - මගින් ‘2019 වර්ෂයත්’ හඳුන්වනු ලැබීය. එහෙත් මාස කිහිපයක් ගතවන විට ඖෂධ සහ එන්නත් නිපදවන සමාගම් වල සහ ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානයේ මැදිහත්වීම මගින් මෙවැනි වයිරස නම් කිරීම සඳහා භාවිත වන සම්මත න්‍යායයක් ඒ සඳහා තෝරාගන්නා ලදී. මේ ආකාරයට වයිරසයට ලැබුණු දැනට භාවිත වන නාමය, SARS-CoV-2 ලෙස පිළිගෙන තිබේ. මෙහි අදහස කොරෝනා-2 වයිරසය මගින් හටගන්නා අති උග්‍ර ස්වසන අබාධ ගති ලක්ෂණය (severe acute respiratory syndrome corona virus 2) යන්නයි.

මේ ආකාරයට ලෝක පූජිත වූ එමෙන්ම ලක්ෂ සංඛ්‍යාත මිනිස් ජීවිත බිලිගත් වයිරසය පිළිබඳව දැනට දස දහස් ගණන් විවිධ ආකාරයේ විවිධ ක්ෂේත්‍ර වලට අදාළ ලිපි ලේඛන බිහිවී තිබේ. මේ සියල්ලෙන්ම කොරෝනා වසංගතය පිළබඳව ජීව විද්‍යාත්මක, වෛද්‍ය විද්‍යාත්මක, සමාජ විද්‍යාත්මක, ආර්ථික විද්‍යාත්මක ආදී සෑම ක්ෂේත්‍රයක්ම අළලා විවිධ මති මතාන්තර හෙළි දැක්වී ඇත. මෙම දැනුම් සම්භාරය අනාගතයේදී මෙවැනි ව්‍යසන සඳහා මුහුණ දීමට හැකිවන අකාරයේ නව සොයා ගැනීම් සඳහා මහෝපකාරී විය හැකිය.

මෙම මහා ව්‍යසනය පිලිබඳව සරල, එහෙත් ඉතා ගැඹුරින් සිතා ව්‍යංගයෙන් සකස් කරන ලද අගනා වීඩියෝ පටයක් මට මාගේ මිතුරෙකුගෙන් ලැබුණි. එහි කතුවරයා අවිනිශ්චිතය.





එම වීඩියෝ පටයේ, එක්‌ එක් රූප රාමුව මගින් පෙන්වන යථාර්ථය සඳහා යොදා ඇති වගන්ති, ඉතාමත් අර්ථාන්විතය. මිනිසා දිවා රෑ නොබලා මුදල් පසුපසම හඹා යමින්, අහස, පොලොව, ජලය වැනි ජීවිතයට අති සමීප සම්පත් නොසලකා හැරීමේ විපාක මෙහි පෙන්වා දී තිබේ. එසේම කොරෝනා වයිරසය මගින් සමස්තයක් වශයෙන් මුළු ලොවම උඩු යටිකුරු කිරීමට සමත්වී ඇතිබවද වීඩියෝ පටය මගින් ගැඹුරින් පෙන්වනු ලබයි. මේ මහා ඛේදවාචකය විදහා දැක්වීම සඳහා කතුවරයා සඳහන් කරනුයේ ඩිස්නේලන්තය, පැරිස් සහ නිව්යෝර්ක් නගර, චීන මහාප්‍රකාරය, මක්කම වැනි එකිනෙකට සම්බන්ධයක් නොමැති ස්ථාන කිහිපයක් පමණකි. එසේ වුවත් එයින් හෙළිදක්වනුයේ මුළු ලොවම වෙලාගෙන තිබෙන කොරෝනා වසංගතයේ බියකරු භාවයයි. එමෙන්ම මිහිකතෙහි පැවැත්ම සඳහා මිනිසා අනවශ්‍ය බවද ඒ මගින් හඬ නගා කියයි. මේ සොබාදහම විසින් මිනිසාට දෙනු ලබන අගනා පණිවුඩයයි.

වීඩියෝ පටයේ රූප රාමුවල සඳහන් වගන්ති සියල්ල එකට ගත්කළ, ඉංග්‍රීසි සාහිත්‍යයේ Ballad නමින් හැඳින්වෙන ‘කවි කතාවක්’ ලෙසද දැක්විය හැකිය. එම කවි කතාව සඳහා ඉංග්‍රීසි මාතෘකාවක්ද එකතු කළෙමි.

එය මෙසේය :
“Man ! You are my Guest! Not my Master!”

We fall asleep in one world 
 And wake up in another
Suddenly Disney is out of magic 
Paris is no longer romantic 
New York doesn’t stand up any more 
The Chinese wall no longer a fortress. 
And Mecca is empty

Hugs and kisses 
Suddenly become weapons 
And not visiting parents and friends 
Becomes acts of love 
Suddenly you realize 
That power, beauty and money are worthless 
And can’t get the oxygen you are fighting for

The world continues its life 
And it is beautiful 
It only puts humans in cages
I think it is sending us a message 
“You are not necessary” 
The air, earth, water and sky 
Without you are fine!

When you come back, 
Remember this 
"You are my guest, 
Not my Master!”

Author Unknown

මෙම පද්‍ය පෙළෙහි අර්ථාන්විත භාවය සහ අද ලෝකය මුහුණපා තිබෙන ව්‍යසනයේ යථාර්ථය එහි හොඳින් ගැබ්වී තිබෙන නිසා එය ‘කවි කතාවක්’ ලෙස සිංහලයට පරිවර්තනය කිරීමටද උත්සාහයක් ගත්තෙමි.

මේ මා විසින් සිංහලට පරිවර්තනය කරන ලද එම ‘කවි කතාව’ යි.


එම්බල මිනිසාණෙනි ! ඔබ මාගේ අමුත්තාය !

දහසක් පැතුම් සැම සිත්තුල                          මතුවන්නේ
සියලුම සිතැඟි නැත නිසි ලෙස                      ඉටුවන්නේ
අනවින කරනවිට මිහිකත                         දුක් වන්නේ
නොසිතූ දෙයකි එක රැයකින්                     සිදු වන්නේ !

විසිතුරු මැවු‘ඩිස්නය’ අද                     මුලාව කී
ආදර හැඟුම් ‘පැරිසියයෙ’ නැත. ගොස්ය     මැකී
‘මක්කම’, ‘නිව්යෝක්’ මහ සෙනගෙන්  වැලැකී
‘චීනයෙ මහ පවුර’ සවියෙන් ගොස්          වියැකී

‘උණුසුම් හාදු’ සහ ‘ආදර’                   කතා බස
නොම කළ යුතුය ඒවා විය හැකිය               ‘විස’
වැඩිහිටියන් සමග තම හිත මිතුරු                 රැස
‘වෙන්කර තබා’ ඇත නොම හමුවන්ට        ඇස

අහම්බෙන් වගේ මතකය වෙත                එනවා.
‘බලය, මුදල්’ සහ ‘හැඩරුව’   වැනි            ඒවා
ඔක්සිජන් ඇවැසි ‘අවසන් මොහොතෙ’     පවා
‘කමකට නැතිය.’ පොදි බැඳී දේ උදය       හවා

‘මිහිකත ජවය’ පෙර ලෙසමයි          පවතින්නේ
‘සොඳුරු බවෙන්’ එහි අඩුවක් නොපෙනෙන්නේ
එනමුත් මිනිසාට ‘නිසි දඬුවම්’             දෙන්නේ
‘සිර කූඩුවක’ සිටිනට අණසක              එන්නේ

ඒ සමගින්ම තව පණිවුඩයකුත්                ලැබේ
“ඔබ මෙහි ඇවැසි නැත” හඬ අද නැගෙයි ඉබේ.
‘වාතය, පොලොව, ජලයද’ සහ  ‘ගුවන් ගැබේ’
සැමදේ අගෙයි, ‘අඩුවක් නොම දැනෙයි  ඔබේ’.

ආපසු දිනක සුවපත් වී පැමිණි       වි             ට
වැදගත් යමක් ඇත සිහියට      නගන්න         ට
බලවත් කමේ ‘පුහු මානය’ තුරන් කො         ට
ඔබ මගෙ ‘අමුත්තා’ බව ගනු මැන සිත         ට

කතෘ අවිනිශ්චිතය.

සිංහල පරිවර්තනය: දයාරත්න වීරසේකර 




Sunday 13 September 2020

'සෙල්සියස්' සහ 'ෆැරන්හයිට්' උෂ්ණත්වමාන මගින් ලැබෙන මිණුම් පිලිබඳ හරඹයක් .

  සුගිය හැටේ දශකයේදී, ජාත්‍යන්තර මිණුම් ඒකක (SI Units), සම්මත මිණුම් ඒකක ලෙස, ජගත් පිළිගැනීමට පත්වන තුරු, අපගේ පැරැණ්නන් විසින් භාවිත කර ඇත්තේ, සම්ප්‍රදායික මිනුම් ඒකක විය. මෙසේ බහුලව භාවිත වූයේ බ්‍රිතාන්‍ය අධිරාජ්‍ය ඒකක (British Imperial Units) යන ගාම්භීර නමින් හැඳින්වූ ඒකක විය. යාර, අඩි, අඟල් සහ රාත්තල් අවුන්ස ආදිය මේවා විය. මීට පෙර සිටම අප රටෙහි අපටම ආවේණික කිරුම් මිණුම්ද තිබිණ. මෙසේ භාවිත කළ කලං සහ මන්චාඩි, දැනුදු දේශීය ඖෂධ වෙළඳ සැල්වල ඖෂධ අමුද්‍රව්‍ය බර කිරීම සඳහා භාවිත වේ.(මෙහි මන්චාඩිය යනු මදටිය ඇටයක බර වේ.) එසේම දිග මැනීම සඳහා වියත, රියන, බඹය වැනි ඒකකද යොදා ගෙන ඇත. (මෙම මිණුම් වැඩුණු මිනිසෙකුගේ අතෙහි කොටස් හෝ දෑත විදහා ගත්විට දැක්වෙන දුර ලෙස සැලකේ). මේ ආකාරයට පරිමාව, ක්ෂේත්‍ර ඵලය වැනි මිනුම් සඳහාද දේශීය ඒකක භාවිත කර තිබේ. එහෙත්, අතීතයේදී ඔවුන් උෂ්ණත්වය මැනීම සඳහා යම්කිසි ක්‍රමවේදයක් භාවිත කළේද යන්න අප්‍රකටය.
වර්තමානයේදී විවිධ කාර්යයන් සඳහා උෂ්ණත්වය මැනීමේදී, විවිධ සැකසුම් සහිත උෂ්ණත්ව මාන භාවිත කරණු ලැබේ. මෙම ලිපියේ අවධානය යොමු වනුයේ පාසැල් පන්ති කාමරයේදී, උෂ්ණත්වය මැනීම ඉගෙනීම සඳහා භාවිත වන සෙල්සියස් සහ ෆැරන්හයිට් සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වමාන පිලිබඳවය.

පාසල් අධ්‍යාපනයේදී සිසුන්ට සාමාන්‍ය උෂ්ණත්වමාන හඳුන්වාදෙනු ලබන්නේ අටවන හෝ නව වන ශ්‍රේණි වලදීය. මෙහිදී සෙල්සියස් සහ ෆැරන්හයිට් යනුවෙන් දෙආකාරයක උෂ්ණත්වමාන භාවිතයේ ඇත්තේ මන්ද  යන්න  පිළිබඳව බොහෝ විට සිසුන්ට කුතුහලයක් මතුවන බව අසන්නට ලැබේ. විද්‍යාත්මක කටයුතු වලදී බොහෝ දුරට සෙල්සියස් උෂ්ණත්වමාන භාවිත කරනු ලැබුවත්, තවමත් ඉගැන්වීමේ කටයුතු වලදී ෆැරන්හයිට් උෂ්ණත්වමානයද භාවිත කිරීම  සමහරවිට සිසුන්ට ගැටළුවක් බවට පත්වන අවස්ථාද තිබේ.

පාසැල් විභාග වලදීත් බොහෝවිට අපොස සාමාන්‍ය පෙළ වැනි රජයේ විභාගවලදීත්, නිරතුරුවම උෂ්ණත්වමාන වලට අදාළ ප්‍රශ්න ලැබේ. මෙයින් සරලම ප්‍රශ්න වනුයේ, දෙනලද සෙල්සියස් උෂ්ණත්වමාන පාඨාoකයක් ෆැරන්හයිට් වලට හෝ ෆැරන්හයිට් පාඨාoකයක් සෙල්සියස් වලට හැරවීම ආශ්‍රිත බහු වරණ ප්‍රශ්න වේ.

විස්තර කිරීමේ පහසුව සඳහා සෙල්සියස් උෂ්ණත්ව °C යනුවෙන් සහ ෆැරන්හයිට් උෂ්ණත්ව°F ලෙසටත් හැඳින්වේ.

°C සහ °F උෂ්ණත්ව එකකින් අනිකට පරිවර්තනය කිරීම සඳහා ඉතා සරල සුත්‍ර දෙකක් දැනගෙන සිටිය යුතුමය. ඒවා නම්:

°C =  (°F – 32) /1.8*…… …... (i) සහ 
 °F = (1.8 x °C) + 32 ……      (ii) වේ.      *(1.8, 9/5 ලෙසද භාවිත වේ.)

විද්‍යාත්මක සිද්ධාන්තයකින් ගම්‍ය වන සංකල්පයක්, ගණිතමය ප්‍රකාශයක් ලෙස දැක්වීමේදී, සමහර අවස්ථා වලදී එය තුළ ‘නියත අගයයන්’ ඇතුළත් වේ. ඉහත දැක්වෙන සුත්‍ර දෙකෙහි භාවිත වන, 1.8 ( 9/5) සහ 32 යන සංඛ්‍යා, මේ අවස්ථාවල භාවිත කළ යුතු ‘නියත’ වේ. උෂ්ණත්ව පරිවර්තනය කිරීමේදී මේවා පිලිබඳ අවබෝධයක් තිබීම වැදගත්ය. මේ සඳහා උෂ්ණත්වමාන නිපදවීමේ ඉතිහාසය පිලිබඳ මඳක් විමසා බැලීම අවශ්‍යය.

Farenheit නම් ජර්මන් ජාතික විද්‍යාඥයෙකු විසින් ඔහුගේ නමින් දැක්වෙන ෆැරන්හයිට් රසදිය උෂ්ණත්වමානය නිපදවා ඇත්තේ 1724 වර්ෂයේදීය. ඔහු විසින් ජලයේ උෂ්ණත්වය ආරම්භක ලක්ෂ්‍යය ලෙස සලකා, එක්තරා සුවිශේෂී භාජනයක දැමු ජලය, අයිස් සහ ලුණු මිශ්‍රණයකින් ආවරණය කර එහි උෂ්ණත්වය අඩුවන ආකාරය නිරීක්ෂණය කිරීමට පටන් ගත්තේය. මෙසේ කිරීමේදී ඔහු ලබාගත් අවම අගය, ඔහු විසින් නිපදවන ලද උපකරණය මගින් යම්කිසි අකාරයකට සටහන් කර ගත්තේය. එම උපකරණය මගින් ඔහුට මිනිස් සිරුරේ උෂ්ණත්වය සහ නටන ජලයේ උෂ්ණත්වයද දළ වශයෙන් සටහන් කර ගැනීමට හැකිවිය.

ජලය සිසිල් කර ලබාගත් අවම අගයත්, නටන ජලයේ උපරිම අගයත් ඔහුගේ උෂ්ණත්වමානයේ සීමාවන් විය. ඔහු විසින් මෙම පරිමාණය, භාවිතයට පහසු වන ආකාරයට, සම කොටස් ගණනකට බෙදන ලදී. මෙසේ සකස් කළ පරිමාණයේ උෂ්ණත්වය සටහන් කළ පාඨාoක   පහලට කියවන විට, ජලය සිසිලනය වූ  අවම අගය බින්දුව (zero) ලෙසද, සාමාන්‍යයෙන් ජලය මිදෙන පාඨාoකය 32 ද වූ අතර, මිනිස් සිරුරේ දළ උෂ්ණත්වය 98 ලෙසද, නටන ජලය 212 යනුවෙන්ද සඳහන් විය. මෙසේ නිපදවන ලද ෆැරන්හයිට් රසදිය උෂ්ණත්වමානය ටික කලකදීම ඉතාමත් ජනප්‍රිය උපකරණයක් බවට පත් විය.

මිට පසු 1742 දී ස්වීඩන් ජාතික Celsius විසින් ‘සෙන්ටිග්‍රේඩ්’ නමින් හැඳින්වූ (සම කොටස් සියයකින් යුක්ත) උෂ්ණත්වමානය නිපදවන ලදී. මෙහි වැදගත්ම අංගය වූයේ ජලය මිදෙන අවස්ථාව (හිමාංකය) අංශක බින්දුව (zero) ලෙසටත් ජලය නටන අවස්ථාව (තාපාංකය) අංශක 100 ලෙසටත් සැලකීමයි. මේ උෂ්ණත්වමානය අනුව මිනිස් සිරුරේ උෂ්ණත්වය 37 විය.

පසු කාලයේදී Fahrenheit පරිමාණය °F ලෙසටත් Celsius පරිමාණය °C ලෙසටත් භාවිතයට පත්විය. Celsius පරිමාණයේ, සම කොටස් සියයේ පහසුව නිසාම, එය ඉතා ඉක්මණින්ම ලොව පුරා ප්‍රචලිතවිය. එහෙත්, ඇමෙරිකාවේ තවමත් වැඩිපුර භාවිත වනුයේ Fahrenheit පරිමාණයයි. (මේ නිසා බොහෝ විද්‍යාත්මක ලිපි ලේඛන වල දැනුදු 30°C ( 86°F) යන ආකාරයට අගයයන් දෙකම භාවිත කරනු දකින්නට ලැබේ.)

උෂ්ණත්වමාන දෙවර්ගය සංසන්දනය කිරීමේදී දකින්නට ලැබෙන ප්‍රධාන ලක්ෂණයක් වන පරිමාණ දෙකෙහි දැක්වෙන අගයවල වෙනස, බොහෝ ගණනය කිරීම් වලදී වැදගත් වේ. ජලය මිදෙන අවස්ථාවේ සිට ජලය නටන අවස්ථාව දක්වා ෆැරන්හයිට් පරිමාණයේ සම කොටස් කොටස් 180 කි (32 සිට 212), එමෙන්ම සෙල්සියස් පරිමාණයේ එම පරාසය සම කොටස් 100කි (0 සිට 100). මේ නිසා ෆැරන්හයිට් අංශකයක් සෙල්සියස් අංශක 1.8 හෝ 9/5 අනුරූප වන බැවින් (180÷100) ගණනය කිරීම් වලදී එම අගය නියතයක් ලෙස භාවිත කෙරේ. එසේම තවත් කරුණක් මෙයට අදාළ කර ගත යුතුය. එනම් ෆැරන්හයිට් උෂ්ණත්වමාණයේ ජලය මිදෙන උෂ්ණත්වය 32 ලෙස සලකුණු කර ඇති අතර, සෙල්සියස් උෂ්ණත්වමාණයේ එය 0 ලෙස සලකුණු කර තිබීමයි. මේ නිසා ගණනය කිරීම් වලදී, නියතයක් වශයෙන් සැලකෙන සංඛ්‍යාත්මක අගය වන ‘32’ අවස්ථානුකූලව භාවිත කිරීමද වැදගත්ය.
මේ සමග ඇති උෂ්ණත්වමානය දෙස බලන්න. එහි වම් පැත්තේ °F සහ දකුණු පැත්තේ °C පාඨාoක සලකුණු කර තිබේ. මෙහි දක්වා තිබෙන අවස්ථාවේදී උෂ්ණත්වය, 20°C හෝ 64°F ලෙස කියවිය හැකිය. එහි පාඨාoක ඔස්සේ පහලට කියවන විට 0°C වන විට 32°F සටහන්වන බව පෙනේ.
                                                 Celsius සහ Fahrenheit පරිමාණ දෙකම                                                     සහිත රසදිය උෂ්ණත්වමානයක් 

පාඨාoක ඔස්සේ තවත් පහලට කියවන විට -40°C සහ -40°F එකම පාඨාoකය බව දැකිය හැකිය.               (මෙම ලක්ෂණය පසුව විස්තර කෙරේ)

ඉහතින් දැක්වූ සරල සුත්‍ර සකස් වී ඇති ආකාරය අවබෝධ කර ගැනීම සඳහා ඉහත දැක්වූ  විස්තරය ප්‍රයෝජනවත් වනු ඇත.

මේ අනුව උෂ්ණත්ව පරිවර්තනය කිරීමේ කුසලතාව මනිනු ලබන විභාග ප්‍රශ්නයක් සහ ඒ සඳහා විසඳුමක් ලබාගන්නා එක ආකාරයක්  පහත දැක්වේ.

ගැටලුව
  (i) සෙල්සියස් උෂ්ණත්ව පරිමාණයේ කුමන උෂ්ණත්වයක් 77 °F ට සමාන වේද?                                        (ii) ෆැරන්හයිට් උෂ්ණත්ව පරිමාණයේ කුමන උෂ්ණත්වයක් 15 °C සමාන වේද?

විසඳුම
(i) මෙහි ෆැරන්හයිට් පරිමාණය සෙල්සියස් වලට පරිවර්තනය කිරීම සඳහා, දී ඇති ගැටලුවේ, °F අගය වන      77 න් 32 අඩු කරන්න. එවිට 77-32 = 45 ලැබේ. මෙම අගය 1.8 න් බෙදන්න. 45 ÷ 1.8 = 25. මේ නිසා             77 °F = 25 °C අගය ලැබේ. 

(ii) මෙහි සෙල්සියස් පරිමාණය ෆැරන්හයිට් වලට පරිවර්තනය කිරීම සඳහා, දී ඇති ගැටලුවේ °C අගය වන    15, 1.8 න් ගුණ කරන්න.එවිට15 x1.8 = 27 අගය ලැබේ. මෙම අගයට 32 එකතු කරන්න. මෙවිට                    27 + 32 = 59 ලැබේ. මේ නිසා 15 °C = 59 °F අගය ලැබේ.

ඉහත රූප සටහනෙහි දක්වා ඇති පරිදි උෂ්ණත්ව පරිමාණයේ තවත් පහලට යනවිට තවත් වැදගත් ලක්ෂණයක් දකින්නට ලැබේ.

එය වන්නේ  -40°C = -40°F වන  මෙම ලක්ෂණයයි.

මෙම සංසිද්ධිය (-40°C සහ -40°F) යන පාඨාoක දෙකෙහිම  එක සමාන බව  පිලිබඳ පැහැදිලි කිරීමකට අදාළ   ගැටළුවක්, විභාග ප්‍රශ්න පත්‍රයක ලැබෙතහොත්, එය ගැඹුරින් වැඩි ප්‍රශ්නයකි. ඒ සඳහා අවබෝධය සහ විශ්ලේෂණය යන සංජානන නිපුණතා ආශ්‍රීතව කරුණු දැක්විය යුතුවේ.

එකම අවස්ථාවකදී C සහ F උෂ්ණත්වමාන දෙකක පාඨාoක සසඳන විට,  ඒ දෙකෙහිම අගයයන් එක සමාන වන අවස්ථාවක් තිබිය හැකිද? බැලූ බැල්මට මෙසේ විය නොහැකියයි කෙනෙකුට තර්ක කළ හැකිය. එහෙත් ප්‍රායෝගිකව එවැනි උෂ්ණත්වයක් තිබේ. ඒ සඳහා පහත දැක්වෙන ආකාරයට ගණනය කර ඔප්පු කළ හැකි වේ.
මෙසේ විය හැක්කේ කෙසේද යන්න මුලින්ම තේරුම් ගත යුතුය. ඒ සඳහා ඉහත විස්තර කළ උෂ්ණත්වමාන දෙවර්ගය නිපදවීම සහ ඒවායේ පරිමාණ සලකුණු කිරීම සම්බන්ධව නැවත සිත් යොමු කළ යුතුය.

ඉහත දැක්වූ සරල සූත්‍ර දෙක භාවිත කර මෙම සංසිද්ධිය පැහැදිලි කර ඔප්පු කළ හැකිය. මේ සඳහා සරල ගණනය කිරීමක් කළ යුතු වේ.

°C = (°F – 32) /1.8*…… …... (i) සහ
°F = (1.8 x °C) + 32 ……        (ii)

°C අගය -40 °C ලෙස ගෙන එය (ii) සුත්‍රයේ ආදේශ කළ විට
°F = (1.8 x -40) + 32 වේ
°F = - 72 + 32 = -40

මේ නිසා සෙල්සියස් උෂ්ණත්වය -40 °C වන විට ෆැරන්හයිට් උෂ්ණත්වයද -40 °F වන බව පැහැදිලි වේ

ඉහත උෂ්ණත්වමානයේ මෙම අගයයන් පැහැදිලිව දැකිය හැකිය

.මේ නිසා °C = °F = - 40 බව සනාථ වේ
°F = (1.8 x °C) + 32 සමීකරණයට, ඉහත (ii) සමීකරණයේ °C අගය ආදේශ කළ විටද අවසාන ප්‍රතිඵලය මෙය වන බවද පරීක්ෂා කර බලන්න.

                                                                  එදිනෙදා කටයුතු වලදී ප්‍රයෝජනවත් වන උෂ්ණත්ව මිනුම් 

(සමහර තොරතුරු අන්තර්ජාලයෙනි)